Słowo. Zdanie. Akapit. Wypowiedź pisemna funkcjonuje jako całość dzięki jasnym powiązaniom wewnątrz zdań oraz między zdaniami i akapitami tekstu. Znajomość zasad pisania dobrego akapitu to podstawa. To pierwszy krok do tworzenia spójnych, logicznych i porywających rozprawek, opowiadań, recenzji czy listów.
Zdajesz sobie z tego sprawę, że Twoja wypowiedź pisemna powinna być podzielona na akapity, ale nie masz pojęcia, jak zbudować dobry akapit?
Czasami masz wrażenie, że Twoje akapity są zbyt obszerne i brakuje im spójności?
Zdarzyło Ci się, że oceniający Twoją wypowiedź pisemną zaznaczył w niej fragmenty nie na temat?
Jeśli odpowiedziałeś twierdząco na którekolwiek z powyższych pytań, mój artykuł jest właśnie dla Ciebie. Dziś, nauczę Cię sposobów na to, by Twoje akapity były napisane spójnie, logicznie i stanowiły dobrze zorganizowany trzon Twojej wypowiedzi pisemnej.
Co to jest akapit?
A paragraph is a series of sentences developing one topic.
Akapit – paragraph to wydzielony graficznie wcięciem (czasem pozostawieniem odstępu między wierszami) fragment tekstu stanowiący podstawową jednostkę tekstu w rozprawce, opowiadaniu, liście, recenzji i wielu innych gatunkach pisarskich. Akapit to kilka zdań, które mówią nam o jednej myśli / zagadnieniu. Akapit może dotyczyć wydarzenia, czyli być opisem czegoś, co się wydarzyło. Akapit może również opisywać osobę, czynność lub rzecz. Akapit to także tych kilka zdań, w których wyrażamy naszą opinię dotyczącą jednej myśli / zagadnienia.
Przykład akapitu opisjącego wydarzenie.
Alexandra and Rob’s wedding ceremony was an unforgettable experience for all those who attended. The ceremony took place in a medieval church in Winchester last weekend. The couple arrived in a black, horse-drawn carriage and entered the candle-lit church. Alexandra and Rob walked down the aisle accompanied by cello music. The bride looked spectacular, wearing an off-the-shoulder tulle dress. The groom had a tailored fit faded blue suit, that emphasized his handsome look. The floral decorations of the church matched Alexandra’s peony wedding bouquet. The floral decorations cost a fortune, I am sure. The service started with a prayer. Alexandra and Rob’s wedding vows – full of love and commitment made everyone cry with emotion. On leaving the church, the couple could hear Alexandra’s brother play one of the greatest organ pieces: Mendelssohn’s Wedding March. All of these created lasting memories and added richness to Alexandra and Rob’s special occasion.
Po co nam akapit?
Kiedykolwiek piszesz kilka zdań dotyczących jednego tematu / zagadnienia powinieneś je grupować w akapicie. Akapit to Twój sposób na to, aby pokazać czytelnikowi, jak uporządkowałeś swoje myśli. Każdy akapit powinien zaczynać się zdaniem – tematem / topic sentence, czyli takim wprowadzeniem sygnalizującym, że kolejne zdania będą nawiązywać, rozwijać i wyjaśniać tę myśl główną. Dobry akapit rozwija tylko jedną, główną myśl lub temat.
Budowa akapitu.
Poznanie struktury akapitu, czyli powiązań między zdaniami w akapicie tekstu, ułatwi Ci jego konstrukcję. Stosowanie wyćwiczonego schematu, pozwoli Ci na skupienie się na treści wypowiedzi. Tekst będzie funkcjonował jako spójna całość.
Wprowadzenie do akapitu: zdanie temat / topic sentence.
State the main idea of a paragraph in a topic sentence.
Pierwsze zdanie akapitu, tak zwane zdanie temat / topic sentence, jest bardzo ważne – jest wprowadzeniem, które musi mieć swoje uzasadnienie i rozwinięcie w dalszej części akapitu. Gdy planujesz coś napisać w danym akapicie, pomyśl jak możesz wyrazić swoją główną myśl w zdaniu temacie / topic sentence. Zapisz to zdanie wprowadzające. Przeczytaj je na głos zanim napiszesz resztę zdań w akapicie. Sprawdź, czy Twoje zdanie temat wyraża główną myśl Twojego akapitu. Przykładem takiego zdania jest: Alexandra and Rob’s wedding ceremony was an unforgettable experience for all those who attended. Zdanie to zapowiada opis ceremonii zaślubin, który nastąpi w tym akapicie.
Rozwinięcie akapitu.
Keep every sentence in a paragraph on the topic.
Kolejne zdania w akapicie rozwijają zdanie temat / topic sentence. Wspierają je przez podanie dodatkowych, istotnych informacji związanych z tematem. Nie należy zawierać w akapicie więcej niż jednej, szczegółowo omówionej myśli. Spójrz na przykład akapitu opisującego wydarzenie. W rozwinięciu uzasadniamy dlaczego ślub Alexandry i Roba był takim niezapomnianym doświadczeniem przez drobiazgowy opis pary młodej, miejsca ślubu i tego, co się tam wydarzyło. Kiedy piszesz rozwinięcie akapitu sprawdź, czy każde zdanie w nim zawarte opowiada w jakiś sposób o temacie akapitu. Czytając napisany już akapit, zwróć uwagę na zdania, których tam nie powinno być, gdyż poruszają zagadnienia nie związane z tematem. Pamiętaj, że właściwie napisany akapit zwiera tylko te zdania, które dotyczą tematu akapitu. Wróć do przykładowego akapitu o ślubie Alexandry i Roba. Przeczytaj go uważnie i znajdź zdanie, którego nie powinno tam być. Zapisz je na kartce, przeczytaj mój artykuł do końca i sprawdź czy miałeś rację.
Podsumowanie akapitu: zdanie spinające/ a clincher sentence.
Use a clincher sentence to conclude the point made in a paragraph.
Ostatnie zdanie akapitu powinno mieć wartość podsumowującą lub zawierać puentę. Często powtarza się po prostu zdanie temat / topic sentence – tyle, że innymi słowami. Zdanie spianjące / clincher sentence spina w klamrę całą treść akapitu. Tego typu zdanie stosujemy szczególnie w długich akapitach, stanowiących część większej wypowiedzi pisemnej. Zdanie spinające / clincher sentence powinno wtedy otwierać przejście do następnego akapitu. Taka konstrukcja zapewnia spójność całej wypowiedzi pisemnej – logiczność i przejrzystość argumentacji. W krótszych akapitach możesz pominąć zdanie spinające / clincher sentence, chyba że uznasz podsumowanie akapitu za niezbędne i konieczne do zachowania spójności tekstu. Przykładem zdania spianającego / clincher sentence jest: All of these created lasting memories and added richness to Alexandra and Rob’s special occasion.
Spójność akapitu.
Spójny akapit to taki, w którym wszystkie zdania wyjaśniają, opisują i definiują jego główną myśl, określoną w zdaniu temacie / topic sentence. Jakiekolwiek zdanie, które odbiega w taki czy inny sposób od topic sentence, zaburza tok myśli i wprowadza czytelnika w zamieszanie. Uważaj, bo często takie zdania wydają się nam interesujące i ciekawe same w sobie. Ich jedynym problemem jest to, że nie pasują do założonej uprzednio myśli przewodniej akapitu. Takim zdaniem w przykładzie o ślubie Alexandry i Roba jest: The floral decorations cost a fortune, I am sure. To zdanie, choć pewnie prawdziwe i wyrażające odczucia piszącego, nie mówi nam o temacie akapitu. Nie uzasadnia w żaden sposób, że ślub Alexandry i Roba był niezapomnianym przeżyciem dla wszystkich uczestników ceremonii.
Dobrze zbudowany akapit to podstawa każdej dłuższej wypowiedzi pisemnej.
Ćwicz często pisanie takich mini akapitów o tym, co Ci się przydarzyło ostatnio; o osobie, którą spotkałeś i zrobiła na Tobie duże wrażenie. Zanim zaczniesz pisanie obszernej rozprawki argumentacyjnej popracuj nad pisaniem krótkich akapitów wyrażających Twoją opinię na dany temat. Aby powstało coś większego, potrzebujesz poskładać to z mniejszych klocków. Przede wszystkim: po prostu pisz codziennie. Potrzebujesz tematów do inspiracji? Proszę bardzo. Napisz krótki akapit na poniższe tematy:
September is the best month in the year.
My driving test went better than I expected.
Last night I was scared.
Mam nadzieję, że pomogłam Ci zrozumieć budowę akapitu. Dowiedziałeś się wiele ważnych zasad pisarskich, proszę przekaż je dalej: udostępniając ten artykuł innym, dyskutując o tym ze znajomymi.
Skorzystałeś z moich porad? Pokaż mi, ze doceniasz moją pracę i zachęć innych do przyłączenia się do społeczności Morza Atramentu. Bardzo mnie cieszy każde udostępnienie, polubienie, rekomendacja. Sharing is caring. Dziękuję.
Chcesz być na bieżąco z tym, co słychać w Morzu Atramentu? Zarejestruj się na newsletter – dzięki temu dowiesz się jako pierwszy o nowym artykule na blogu. I co najważniejsze – będziemy w bezpośrednim kontakcie.